Overslaan en naar de inhoud gaan
Coverfoto voor het tweede boek
Coverfoto voor het tweede boek

Marc Lange

Sieraadontwerper, edelsmid, ondernemer, vader en kunstschilder Marc Lange vierde 1 augustus jl. zijn 25-jarig jubileum. De sfeervolle etalage van zijn winkel in het historische pand aan de Mient in Alkmaar toont een deel van zijn ontwerpen van de afgelopen 25 jaar. Tweemaal heeft hij De Nederlandse Ontwerp Wedstrijd voor Goudsmeden gewonnen, vijf keer is hij genomineerd, een unicum in Nederland. Een bijzonder verhaal over een bijzondere persoonlijkheid.

Marc, je hebt vele sieraden ontworpen die enthousiast gedragen worden door relaties in het binnen- en buitenland. 1 Augustus vierde je het 25-jarig jubileum en jouw creaties zijn al vele malen bekroond. Waar liggen jouw ambities nog?   

Ik heb altijd mijn eigen pad gevolgd en werk op mijn manier. Mijn relaties geven mij mooie opdrachten, ik geniet van wat ik doe en werk hard om nog professioneler en exclusiever te werken op vernieuwende wijze. Dit uiteraard samen met mijn team. Het is mijn doel elke keer weer een uitdagend en uniek sieraad te ontwerpen. Door deel te nemen aan wedstrijden neemt mijn creativiteit een vlucht. In mijn winkel werk ik met thema’s voor mijn vrije werken, vorig jaar vierde ik in hetzelfde jaar als Bauhaus mijn jubileum dus was Bauhaus het thema. Het komende jaar is het thema Georganic. Strakke geometrische vormen in titanium of zirkonium in combinatie met organische vormen in goud. Het contrast van de vormen, maar ook van de glanzende en matterende materialen maakt het sieraad spannend. 

Waarom koos je destijds voor een opleiding tot sieradenontwerper en edelsmid?

Middels een beroepskeuzetest kwam ik na de Mavo terecht op de Middelbare Detailhandelsschool. Ik puberde volop, werkte weinig voor school en bezocht regelmatig met mijn vrienden een coffeeshop. Vanwege tegenvallende cijfers op school stopte ik na het eerste jaar met deze opleiding en ging werken in een kleine fabriek waar ik metaal leerde snijden, perforeren en verwerken. Een half jaar later nam een vriend mij mee naar de Vakschool Edelsmeden in Schoonhoven, het bleek voor mij een schot in de roos te zijn, dus ging ik weer naar school.

Het creatieve heb ik waarschijnlijk meegekregen van mijn opa van mijn moeders kant. Hij was kunstschilder, tekende stripverhalen en was violist in een orkest. Mijn moeder was manisch depressief en heeft jarenlang problemen gehad, maar dit ging in die tijd een beetje langs mij heen. Toen ik 8 of 9 jaar was werd zij een jaar opgenomen in psychiatrisch ziekenhuis Duin en Bosch. Wij kregen gezinshulp thuis, maar ik had natuurlijk nog heel veel behoefte aan liefde en aandacht van mijn moeder. Haar te missen in ons gezin was op dat moment zwaar.  

Door haar ziekte was mijn moeder vaak overbezorgd. De schooldecaan betrapte ons op het gebruik van softdrugs in het fietshok en mijn moeder raakte in paniek. De decaan meldde het bij onze ouders, maar wij voelden ons vooral verraden. Het schoot zijn doel totaal voorbij en het maakte de situatie er voor mij niet makkelijker op.

Mijn moeder verloor de grip op het leven, zij was 43 jaar toen zij een einde aan haar leven maakte. Ik herinner haar vooral als een ontzettende liefdevolle vrouw die veel oog had voor mijn broer en mij. Het feit dat zij overbezorgd was, kwam natuurlijk voort uit liefde. Ik had niet in de gaten dat het zo slecht met haar ging, mijn vader deed zijn uiterste best om ons te ontzien, wat hem goed lukte. Hij was een enorme steun voor ons en vanaf het begin van mijn carrière was hij erg belangrijk voor mij. 

De vakschool voor edelsmeden bracht een nieuw doel, het is een keerpunt in mijn leven geweest. Ik startte met een werkbankje op mijn slaapkamer, op de gang stond een vitrine waarin ik mijn ontwerpen tentoonstelde. Toen mijn vader stopte met werken mocht ik zijn kantoorruimte gebruiken. Na enige tijd kocht ik een appartement in Krommenie maar ik bleef op de fiets naar Markenbinnen rijden om in het huis van mijn vader te werken. Het gevoel voor verantwoordelijkheid groeide, zeker ook naar mijn vader toe. Toch bleef ik ook met de verkeerde vrienden omgaan.

Tot ik op mijn 20e werd neergestoken tijdens een vechtpartij in een kroeg. Mijn vrienden waren de aanstichters van de ruzie, onder invloed van drank en pillen. Mijn verwonding leek in eerste instantie niet ernstig, maar in het ziekenhuis bleek de wond diep te zijn. Het mes had de buitenkant van mijn long geraakt, gelukkig was deze afgeketst tegen een rib. Ik moest een aantal dagen in het ziekenhuis blijven, er werd ruim 2 liter bloed en vocht afgetapt. Vreemd genoeg zag ik het gevaar er niet zo van in, ik vond het allemaal wel interessant, zoiets. Ik heb het ook niet als levensbedreigend ervaren destijds. 

Mijn vader was des duivels en zat aan mijn bed te huilen. Hij had een jaar daarvoor zijn vrouw verloren en maakte zich zorgen over mij. Dat was voor mij een ommekeer. Zijn verdriet raakte mij recht in mijn hart, hij bracht zijn gevoel over in de puurste vorm. Ik heb van de ene op de andere dag afscheid genomen van mijn vrienden. Toen ik mijn vader zo zag, realiseerde ik mij dat ik min of meer destructief gedrag vertoonde en besloot het anders te gaan doen. Alle ervaringen hebben mij gevormd, focus en keihard werken hebben mij gebracht waar ik nu ben.

Jos Peperkamp was in mijn schooltijd één van de bekendste edelsmeden van Nederland. Hij had diverse internationale prijzen gewonnen, kreeg veel publiciteit. Door zijn opleiding aan de vakschool en de kunstacademie had hij voor die tijd een vernieuwende kijk op het ontwerpen van sieraden. Ik was gefascineerd door de combinatie van goud en titanium en Jos werkte veel met deze materialen. Een stageperiode kende de vakschool niet, maar via een kennis van mijn vader regelde ik het toch zo dat ik bij hem mocht werken. Peperkamp leerde mij nieuwe technieken, werkte met andere apparatuur dan op school. De technieken van destijds heb ik verder ontwikkeld, de apparatuur is vernieuwd. Mijn ontwerpen zijn totaal anders, maar je zult vast zijn hand als inspiratie in mijn werken terugzien. 

In 1994 startte ik mijn onderneming. Mijn collectie verkocht ik via vestigingen van de Bijenkorf en diverse juweliers. Zelf organiseerde ik regelmatig exposities, er volgde een mooie periode waarin ik vrij kon ontwerpen. Af en toe bezocht ik Jos Peperkamp, de ene keer maakte hij tijd en de andere keer stond ik zo weer buiten, Jos was een eigenzinnige man. In 2001 nam ik zijn winkel over, voor mij was dit een belangrijke stap. Jos verkocht het pand voor een hoog bedrag en er moest flink verbouwd worden. Best spannend, maar ik had mijn doel gesteld en ging ervoor. Mijn vader was nauw bij alles betrokken, in de winkel heeft hij meters balken geschilderd. We noemden hem klein duimpje omdat je aan de druppels op de grond kon zien waar hij geweest was met zijn kwast. Tot 2012 nam hij waar in de winkel als ik afwezig was, hij bracht mij de kunst bij van empathie, betrokkenheid. Hij was een topverkoper, een hele lieve man. Helaas is hij in 2015 overleden.

Door mijn deelname aan wedstrijden, vooral aan de Nederlandse Ontwerp Wedstrijd voor Goudsmeden, daag ik mijzelf uit op een steeds creatievere en open manier te kijken en te denken. Na mijn eerste nominatie was ik nog meer vastberaden zo vrij mogelijk te denken, waardoor mijn creativiteit een vlucht nam. Ik ben vijf keer genomineerd voor de NOW, als ik de prijs uiteindelijk niet won werd de uitdaging voor mij alleen maar groter. De prijswinnende juwelen zijn nog steeds pronkstukken in mijn collectie.

Door met een thema te werken en mij hierin te verdiepen, zet ik mijn creativiteit op een andere manier in beweging. Het brengt mij opnieuw naar een hoger niveau. De sieraden die ik heb ontworpen met Bauhaus als inspiratie wekte de belangstelling van mensen die geïnteresseerd zijn in kunst, relaties bezoeken soms een tentoonstelling naar aanleiding van mijn verhaal. Voor mijn 25-jarig jubileum heb ik een speciale ring ontworpen, in een oplage van 25 stuks. In de ring heb ik een diamant gezet van 0,25 karaat, de karakteristieke vormen en kleuren van Het Bauhaus zie je erin terug. Het geeft de balans weer tussen een bijzonder, maar toch draagbaar ontwerp. Het thema Georganic is totaal anders. Karakteristieke juwelen kunnen een persoonlijkheid enorm versterken, toch ontwerp ik ook meer gangbare sieraden. Het tonen van diverse kanten van mijzelf is een grote uitdaging, maar ook een kracht.

Beeldend kunstenaar Nic Jonk, uit Grootschermer is voor mij ook een inspiratie. Net als hij werk ik driedimensionaal. Hij was een beeldhouwer met een enorme bezieling, leefde voor het creëren van zijn monumentale bronzen sculpturen. Over de hele wereld zijn beelden van hem te bewonderen. Hij is vastberaden zijn weg ingeslagen en heeft veel risico moeten nemen. Daar heb ik veel bewondering voor.

Waarschijnlijk zal ik altijd blijven creëren, ik vind het heerlijk vanuit vrijheid te ontwerpen. Simpelweg wakker worden en op dat moment pas te bedenken wat ik die dag wil maken. Aan de andere kant heb ik de druk en spanning van de winkel nodig, vind ik het fijn mijn relaties te ontvangen en in opdracht te werken. Na al die jaren verkoop ik nog steeds ontwerpen uit mijn begintijd, veel van mijn ontwerpen zijn tijdloos.

Jaren geleden kreeg ik van mijn echtgenote Nadine kwasten en doeken voor vaderdag. Dezelfde dag maakte ik mijn eerste schilderij, het pakte mij volledig en had meteen een soort verslavende werking op mij. Zo ging het ook met goudsmeden en het ontwerpen van sieraden. Ik schilder op grote doeken, terwijl ik met sieraden doorgaans in het klein werk. Dit versterkt mijn creativiteit, ik ben rijk te kunnen doen waar mijn hart ligt.  

Mijn twee kleine diamantjes, Sadé en Milla, zijn mijn mooiste creaties. De prachtige blonde meisjes waar ik vader van mag zijn, zijn voor mij elke dag weer reden om met plezier wakker te worden. Ze worden zo snel groot, daar kan ik wel weemoedig van worden. Maar het maakt ook dat ik extra van ze geniet. Het is een ontdekkingsreis, een avontuur. De eigenheid van mijn meisjes, de reacties die ze geven of dingen die ze doen verrassen mij steeds weer. Als relaties mijn winkel bezoeken met hun kinderen, ontroert mij dat. Het ouderschap is voor mij een voorrecht.

Daarbij word ik heel gelukkig van de manier waarop ik nu werk. Van mijn winkel, het creatief bezig zijn, het omgaan met mensen, mooie opdrachten maken voor mijn relaties. Het is vlijend als mensen mijn creaties graag dragen, als zij blij zijn met mijn ontwerpen. Ik hoop nog vele jaren mensen blij te mogen maken met mijn sieraden en schilderijen.

 

Marc Lange

Mient 12

Alkmaar

www.marclange.nl

 

31 januari 2020
Interview en tekst: Monique Bakker